هیدرازین هیدرات (Hydrazine Hydrate) ماده بی رنگ و دارای فرمول شیمیایی H6N2O می باشد و به عنوان عامل کاهش دهنده در سنتز بسیاری از واکنش ها و به عنوان حلال برای بسیاری از ترکیبات معدنی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این ماده همراه با متانول به عنوان پیشران در موتور موشک مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیب فوق می تواند موجب تجزیه ی کاتالیزوری هیدروژن پراکسید نیز شود. این ترکیب در سنتز بسیاری از مواد شیمیایی، تصفیه ی آب، سوخت موشک، ساخت دارو و… مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه ی متن با ما همراه باشید تا با این ترکیب بیشتر آشنا شوید.
بیشترین کاربرد این ماده در تهیه ی عامل فومینگ و ساخت آزودی کربن آمید می باشد. هنگامی که آزودی کربن آمید در مایع پیشران پلیمری شروع به تولید حباب می کند به نیتروژن، کربن دی اکسید، مونوکسید کربن و آمونیاک تجزیه می شود. با پلیمریزه نمودن این گاز ها می توان فوم های سبک پلاستیک تهیه نمود. این مواد در ساخت پنل های عایق و تهیه ی ظروف یکبار مصرف مورد استفاده قرار می گیرند.
این ترکیب با این که مستقیما برای انسان خطرناک می باشد اما می تواند در تهیه ی سموم دفع آفات و ساخت مواد دارویی بسار مفید واقع شود. ترکیب فوق به سرعت به اکسیژن تجزیه می شود و خسارت زیست محیطی اندکی به همراه دارد.
همچنین این محصول می تواند یک سوخت دوستدار محیط زیست نیز باشد. در بعضی از انواع سلول های سوختی هیدروژن،هیدرازین شکسته می شود تا نیتروژن و آب تولید شود و انرژی در یک واکنش گرمازا آزاد شود. این فرایند نسبت به هیدروژن انرژی بیشتری تولید می کند و برای ذخیره سازی آسانتر می باشد. در این فرایند مایع در دمای اتاق قرار دارد و نیاز به کاتالیست گران قیمت پلاتین نیست. با این وجود مقدار بیشتری از این ترکیب برای تولید سوخت نیاز می باشد.
این ماده در سوخت های فسیلی و نیروگاه های هسته ای نیز وجود دارد و به عنوان یک عامل کاهنده ی قوی موجب مهار نمودن اکسیژن ، کاهش اکسید های فلزی و کند نمودن فرایند خوردگی می شود.
علاوه بر این ماهیت انفجاری این ترکیب سبب شده است تا سدیم آزید به دست آمده از آن در تولید ایربگ خودرو ها مورد استفاده قرار بگیرد. سدیم آزید مستقیماً از هیدرازین و نیترات سدیم تولید می شود.
تجزیه هیدرازین هیدرات:
این ترکیب از 4 اتم هیدروژن و 2 اتم نیتروژن ساخته شده است. نوع بدون آب هیدرازین هیدرات بسیار سمی است و می تواند منجر به تشنج و یا ایجاد تومور در مغز نیز شود. خاصیت کاهندگی این ماده آنقدر قوی است که می تواند منجر به انفجار گردد. اما هیدرازین هیدرات به سرعت در اکسیژن تجزیه می شود و انتشار آن در محیط کم خطر است. حتی می تواند یک سوخت سازگار با محیط زیست باشد. در برخی از انواع پیل سوختی هیدروژنی، هیدرازین هیدرات تجزیه می شود و نیتروژن و آب می سازد و در یک واکنش گرمازا انرژی تولید می کند.
N2H4 (aq) + O2 (g) → N2 (g) + 2H2O
تجزیه انتخابی و کاتالیزوری هیدرازین هیدرات می تواند یک روش اقتصادی و زیست محیطی موثر برای تولید گاز هیدروژن ارائه دهد که می تواند برای بسیاری از کاربردهای انرژی و سوخت استفاده شود. در حال حاضر، بسیاری از سیستم های کاتالیزور مختلف برای تجزیه هیدرازین هیدرات وجود دارد.
این ماده سالیانه حدود 100.000 تن در سال تولید می گردد و در صنایع غذایی، پوشاک، سوخت ها تاثیر زیادی دارد.
پایداری هیدرازین هیدرات:
این ماده با موادی از جمله مواد اکسید کننده، اکسید فلزات سنگین، فلزات قلیایی، نمک نقره و… ناسازگار می باشد. امکان اشتعال این ماده در برخورد با سایر ترکیبات شیمیایی بسیار بالا است و ممکن است با مواد متنوعی از جمله مواد جاذب رطوبت، اکسید فلزات سنگین و پرکلرات ها به طور انفجاری واکنش نشان دهد.
برخورد این ترکیب با کادمیوم، طلا، برنج، مولیبدن و فولاد ضد زنگ حاوی بیش از 0.5 درصد مولیبدن ممکن است باعث تجزیه ی شیمیایی ترکیب شود.
علاوه بر این بخارات این ترکیب نیز می توانند منجر به پدید آمدن آتش شوند. حتما پیش از استفاده از این ترکیب برگه ی ایمنی محصول را مطالعه نمایید.
